Pressing là gì? Vai trò của chiến thuật Pressing trong bóng đá

Pressing là gì? Đối với bóng đá hiện đại đầy cạnh tranh ngày nay, các đội bóng luôn đòi hỏi và tìm kiếm các phương pháp để có thể áp đảo đối thủ, và Pressing chắc chắn là một trong số các chiến thuật nổi bật có thể đáp ứng yêu cầu đó. Không chỉ là một khái niệm, Pressing còn thể hiện lối chơi áp đặt, đầy tính chiến thuật và quyết tâm. Trong bài viết sau, hãy cùng tìm hiểu về bản chất của Pressing cũng như ưu nhược điểm của lối chơi này như thế nào nhé.

Pressing là gì?

Pressing là từ tiếng Anh dưới dạng thì hiện tại tiếp diễn của động từ gốc Press, trong tiếng Việt có nghĩa là "ấn, ép, nén, bóp...". Theo đó, Pressing trong bóng đá sẽ được hiểu là lối chơi gia tăng áp lực lên phía đối thủ, được áp dụng ngay cả khi tấn công hoặc phòng ngự.

Dựa vào khu vực để gây áp lực trên sân, Pressing được chia ra thành 3 loại chính:

• Pressing tầm cao: Áp lực được tạo ra ở 1/3 sân phía cuối sân đối thủ.
• Pressing tầm trung: Áp lực tập trung ở khu vực 1/3 giữa sân.
• Pressing tầm thấp: Áp lực diễn ra ở 1/3 sân cuối sân nhà của mình.

Tìm hiểu về Pressing và lịch sử hình thành Pressing trong bóng đá

Nguồn gốc của lối đá Pressing được bắt đầu hình thành và phát triển từ những năm 1960 - 1970, với các đội bóng như Borussia Dortmund và Bayern Munich tiên phong áp dụng. Từ đó, nó trở thành yếu tố cực kỳ quan trọng trong bóng đá hiện đại. Ngoài ra, nhờ những HLV như Jurgen Klopp và Pep Guardiola mà Pressing như được nâng lên một tầm cao mới, biến nó thành công cụ tạo nên các đội bóng mạnh mẽ, áp đảo đối thủ một cách hiệu quả và đầy uy lực.

Pressing hoạt động như một hệ thống phối hợp chặt chẽ giữa các cầu thủ, tương tự một bản giao hưởng với mỗi nhạc công đều đảm nhận một vai trò riêng. Đây được đánh giá là một chiến thuật quan trọng và được nhiều đội bóng hàng đầu sử dụng để có thể nhanh chóng giành lại quyền kiểm soát bóng cho đội mình.

Các lối đá Pressing phổ biến trong bóng đá hiện nay

Khi xem bóng đá, bạn có thể thường nghe các bình luận viên nhắc đến các thuật ngữ như Pressing tầm cao, Pressing tầm trung hoặc Pressing tầm thấp. Đây cũng chính là 3 chiến thuật Pressing phổ biến nhất trong bóng đá hiện đại. Vậy cụ thể của từng phong cách đá Pressing là như thế nào? Hãy cùng tiếp tục đi sâu vào nội dung dưới đây nhé.

Pressing tầm cao (High Pressing)

Lối đá Pressing tầm cao được thực hiện với 2 mục tiêu chính, cụ thể là:

• Ngăn chặn đối phương tấn công: Trong bóng đá hiện đại, nhiều đội thường triển khai bóng từ hàng thủ. Vì thế mà High Pressing đóng vai trò như lớp đánh chặn đầu tiên để ép đối thủ mắc sai lầm.
• Tăng cơ hội tấn công: Khi giành được bóng ở phần sân đối phương, cầu thủ thực hiện Pressing thường là các tiền đạo hoặc tiền vệ tấn công. Nhờ vị trí gần khung thành, họ có thể tổ chức các pha tấn công nhanh để khiến đối phương không kịp phản ứng.

Minh hoạ mô hình pressing tầm cao với 2 cầu thủ ở tuyến đầu

Lối chơi Pressing này tập trung gây áp lực ngay từ 1/3 sân đối phương. Hầu hết các cầu thủ sẽ dồn lên khu vực sân của đối thủ để tạo sức ép mạnh mẽ, khiến bóng gần như chỉ có thể di chuyển ở phần sân của họ. Các trung vệ cũng sẽ được đẩy cao lên gần giữa sân để đảm nhận vai trò bẫy bóng, phòng ngự và thu hồi bóng từ xa.

Có thể đánh giá được Pressing tầm cao yêu cầu cả đội hình phải liên tục áp sát đối thủ, giành lại quyền kiểm soát bóng để tổ chức các đợt tấn công dồn dập.

Pressing tầm trung (Midfield Pressing)

Đây là lối đá Pressing tập trung gây áp lực mạnh mẽ ở 1/3 khu vực giữa sân, khiến đối thủ lúng túng trong việc quyết định tấn công hoặc kiểm soát bóng. Chiến thuật này nhằm ngăn chặn hiệu quả các pha triển khai bóng từ giữa sân và có thể khiến đối phương mất quyền kiểm soát.

Minh hoạ khu vực thực hiện Pressing tầm trung trong bóng đá

Pressing tầm thấp (Low Pressing)

Low Pressing tập trung gây sức ép ở 1/3 phần sân nhà để cướp bóng và nhanh chóng tổ chức phản công. Pressing tầm thấp đặc biệt phù hợp với các đội bị đánh giá yếu thế hơn hoặc có chất lượng cầu thủ không cao, vì chiến thuật này tận dụng triệt để khả năng phòng ngự chặt chẽ để gây bất ngờ cho đối thủ.

Các đội bóng sử dụng lối chơi phòng ngự phản công nên kết hợp triển khai cả Pressing tầm thấp này. Vì chiến thuật sẽ giúp giành lại quyền kiểm soát bóng ngay tại phần sân nhà, từ đó có thể tạo điều kiện để tổ chức các pha phản công nhanh và nguy hiểm.

Minh hoạ khu vực triển khai Pressing tầm thấp trong bóng đá

Các chiến thuật Pressing đặc biệt

Pressing không phải là một chiến thuật cứng nhắc mà có nhiều biến thể đa dạng, với mỗi biến thể mang những đặc điểm và mục tiêu riêng. Sau đây là 2 chiến thuật Pressing đặc biệt không thể bỏ qua:

Pressing phản công (GegenPressing)

Trước tiên, chúng ta hãy cùng tìm hiểu ý nghĩa của từ "GegenPressing". Đây là một từ gốc Đức, trong đó “Gegen” có nghĩa là “chống lại” hoặc “phản lại”. Vì vậy, GegenPressing có thể hiểu là "CounterPressing" trong tiếng Anh, tức là Pressing ngược.

Pressing ngược hay Counter-Pressing là dạng biến thể đặc biệt trong chiến thuật Pressing

GegenPressing hay CounterPressing đều là dạng chiến thuật phản công tổng lực, tập trung vào việc giành lại bóng ngay lập tức sau khi bị mất quyền kiểm soát. Dưới đây là các bước để triển khai lối chơi GegenPressing hiện đại:

• Giữ cự ly đội hình: Các cầu thủ cần duy trì khoảng cách hợp lý. Với mỗi cầu thủ sẽ đảm nhận một khu vực tranh chấp, nhưng vẫn phải đủ cự ly để hỗ trợ lẫn nhau trong việc giành lại quyền kiểm soát bóng nhanh nhất.
• Tạo áp lực cướp bóng: Áp dụng "luật 5 giây", nghĩa là trong vòng 5 giây sau khi mất bóng, đội nhà phải nỗ lực hết sức mình để giành lại bóng. Nếu thất bại, họ phải nhanh chóng chuyển về đội hình phòng ngự.
• Phản công: Nếu giành lại được bóng, các cầu thủ tấn công phải di chuyển nhanh chóng nhất có thể để phản công và tạo cơ hội nguy hiểm cho đối thủ.

Pressing theo khu vực (Zonal Pressing)

Zonal Pressing hay Zonal-marking Pressing là chiến thuật Pressing dựa trên việc chia sân thành các khu vực cụ thể. Theo đó, mỗi cầu thủ sẽ có nhiệm vụ áp sát đối thủ trong khu vực của chính mình. Mục tiêu và yêu cầu của Zonal Pressing chủ yếu là:

• Mục tiêu: Zonal Pressing giúp đội nhà giữ cân bằng và kiểm soát không gian trên sân nhằm hạn chế sự tự do của đối thủ. Đặc biệt sẽ hiệu quả hơn đối với các đội có kỹ năng chuyền bóng tốt.
• Yêu cầu: Cầu thủ sử dụng Pressing khu vực phải có khả năng đánh giá tình huống tốt để quyết định lúc nào nên di chuyển khỏi khu vực của mình để hỗ trợ đồng đội.

Ưu điểm và nhược điểm của chiến thuật Pressing là gì?

Lối chơi Pressing là chiến thuật mang đến nhiều lợi thế cho đội bóng, nhưng nó cũng là một con dao hai lưỡi nếu không được triển khai đúng cách.

Chiến thuật đá Pressing cũng mang những lợi thế và rủi ro nhất định

Ưu điểm

• Gây áp lực liên tục: Pressing sẽ tạo ra sức ép dồn dập lên tuyến phòng thủ đối phương, khiến họ dễ mắc sai lầm và mở ra cơ hội ghi bàn cho đội nhà.
• Quyền kiểm soát trận đấu: Khi triển khai hiệu quả, Pressing sẽ giúp cho đội kiểm soát được thế trận, chiếm lĩnh không gian và điều khiển nhịp độ trận đấu.
• Chặn đứng lối chơi đối phương: Pressing có khả năng ngăn cản đội bạn triển khai lối chơi mong muốn, buộc họ phải chơi theo cách của đội Pressing, từ đó sẽ làm giảm hiệu quả tấn công của đối thủ.
• Tạo cơ hội phản công: Khi giành lại bóng ở vị trí cao trên sân, đội bóng có thể di chuyển từ thủ sang công một cách nhanh chóng, tận dụng sự lúng túng của đội bạn để tạo ra cơ hội nguy hiểm.

Nhược điểm

• Hao mòn sức lực: Pressing yêu cầu cầu thủ phải liên tục di chuyển không ngừng, điều này sẽ giảm hiệu suất thể lực, đặc biệt là khi trận đấu tiến gần đến hồi cuối.
• Rủi ro phòng ngự: Nếu Pressing bất thành, nó có thể để lại khoảng trống phía sau tuyến phòng thủ, vô tình mở đường cho đối thủ tận dụng và phản công.
• Yêu cầu kỹ năng và phối hợp: Pressing đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng giữa các cầu thủ. Nếu không đồng bộ, chiến thuật này sẽ dễ bị thất bại từ đội có khả năng giữ và chuyền bóng tốt.
• Ảnh hưởng đến lối chơi tổng thể: Áp dụng Pressing có thể làm giảm sự sáng tạo và linh hoạt trong chiến thuật toàn thể, khiến đội bóng trở nên dễ đoán và mất đi tính đa dạng.
• Cần hàng phòng ngự tốc độ: Để đối phó với các đợt phản công nhanh, tuyến phòng thủ cần sở hữu tốc độ và sự nhanh nhẹn để kịp thời quay về vị trí khi Pressing bị phá vỡ.

Cách thoát Pressing hiệu quả

Sau đây là một vài phương pháp thoát Pressing trong bóng đá hiệu quả được tổng hợp lại từ các chuyên gia:

• Chuyền bóng: Chuyền bóng nhanh và chuẩn xác đến một cầu thủ ở khu vực trống sẽ giúp đội thoát khỏi áp lực từ Pressing và duy trì quyền kiểm soát bóng.
• Tận dụng đá phạt ngắn: Đá phạt ngắn sẽ giúp cho đội bóng giảm áp lực từ Pressing, tái lập thế trận và kiểm soát bóng, từ đó có thể tạo cơ hội triển khai tấn công hiệu quả hơn.
• Sử dụng kỹ thuật phản công: Áp dụng các kỹ thuật như tạt bóng hoặc phất bóng dài có thể giúp đội thoát khỏi Pressing, đồng thời cũng có thể tạo ra các cơ hội phản công mạnh mẽ hơn.
• Sử dụng không gian: Truy tìm không gian trống trên sân để chạy chỗ, chuyền bóng hoặc sử dụng kỹ thuật chuyển hướng để phá vỡ Pressing của đối thủ cũng như giải phóng bản thân.
• Sử dụng thời gian: Cố gắng giữ bóng trong một khoảng thời gian nhất định để tạo cơ hội cho đồng đội di chuyển và tìm kiếm những cơ hội phản công.

Bên cạnh đó, để thoát Pressing hiệu quả thì đội bóng cũng cần phải có sự phối hợp nhịp nhàng, sự hỗ trợ lẫn nhau giữa các cầu thủ trên sân, đồng thời áp dụng các kỹ thuật và chiến thuật đúng lúc.

Kết luận

Tóm lại cho câu hỏi “Pressing là gì?”, có thể thấy đây là một chiến thuật quan trọng trong bóng đá hiện đại, mang lại nhiều lợi thế cho đội bóng. Tuy nhiên, nó không hề hoàn hảo và dễ bị phá vỡ nếu đối thủ sử dụng phương án phù hợp. Vì vậy, để pressing hiệu quả thì đội bóng cần thiết lập chiến thuật rõ ràng, kèm với đó là tập trung cao độ và kỹ năng tốt từ cầu thủ. Và đừng quên, tinh thần chiến đấu và sự đồng lòng của cả đội chính là yếu tố quyết định giúp đội bóng kiểm soát trận đấu và trở nên đáng gờm hơn bao giờ hết.